De eerste school in Well
De eerste scholen van Well, moeten bij de ingang van de oude St. Vituskerk aan de Maas hebben gelegen, volgens zeer oud gebruik. Al in het jaar 1183 werd door het Concilium Audomarense bepaald dat de scholen moesten worden ingericht in een passend huis bij de kerk, opdat de onderwijzers door de pastoor en de notabelen gemakkelijk gezien en gecontroleerd konden worden. Daarom was de school gehuisvest in de pastorie of in het huis van de koster. Dus ook hier in dit gebouw, dat op de foto vóór de kerk staat, n.l. de kapelanie. De ingang was precies tegenover de trappen van en naar de kerk. Nu staat daar de St. Vituskapel. Dit gedeelte van het dorp ligt iets hoger op een terp zoals we bij de watersnood van 1993 en 1995 goed hebben kunnen zien. Niet alleen toen, maar ook in 1926 bij de grote watersnoodramp bleef dit gedeelte droog. In dat jaar werden de koeien naar de kerk gedreven en zo van een verdrinkingsnood gered.
Scholen in de gemeente.
In 1860 waren er in de gemeente Bergen vijf lagere scholen. Van de dorpen en van de aantallen inwoners en de leelingen is in het gemeente archief de volgende beschrijving te vinden.
Well met de gehuchten Wellerlooi - Knikkerdorp - Elsteren - Kamp - Leuken - Heikant en Bosserheide: 1466 inwoners en 118 leerlingen.
Bergen met Aijen en Langstraat: 768 inwoners en 68 leerlingen.
Siebengewald, gehucht onder Afferden, met de Lakey - de Vrij - en Kreeftenheide: 469 inwoners en 50 leerlingen.
Afferden met Blijenbeek - Heukelom - Kwen - Langstraat en Rimpelt: 1096 inwoners en 90 leerlingen.
Heijen met het gehucht aan de Heide: 667 inwoners en 66 leerlingen.
Aan elke van de vijf lagere scholen was een hoofdonderwijzer verbonden. Vanaf 1 januari 1861 werden tot assitentie van de hoofdonderwijzer aangesteld: aan de school in Well een hulponderwijzer en aan de school te Afferden een kwekeling. De jaarsalarissen zijn per ingang van 1 januari 1861: Voor de hoofdonderwijzer te Well ƒ450,00. Te Bergen ƒ425,00. Te Afferden ƒ525,00. Te Heijen en te Siebengewald ƒ300,00. De hulponderwijzer in Well kreeg ƒ200,00 en de kwekeling in Afferden ƒ25,00.
Sinds 1863 is Siebengewald als parochie van Afferden afgescheiden en sindsdien ook niet meer als een gehucht maar als een dorp aangemerkt.
Actueel
Archief Well presenteert foto's met live commentaar op donderdag 28 november
THEMA: Wellse vrouwen, uit het oog maar niet uit het hart.
Archief Well presenteert foto's met live commentaar op donderdag 24 oktober
THEMA: WELLSE WINKELIERS EN ONDERNEMERS van A-Z (slot - deel 6)