De tram van de MBS in Well.

12-11-1904.  Plannen voor een stoomtramlijn tussen Nijmegen en Venlo.

Venloosche courant 20-03-1907.

Wanneer nu eens eindelijk de daad zal gaan beantwoorden aan de propaganda, die in den laatsten tijd in woord en geschrift voor het tramwezen in het Noorden onzer provincie gemaakt is, dan is Noord-Limburg op weg, te worden verrijkt met een tramwegennet, dat menige andere streek van Holland aan Limburg benijden zal. De plannen zijn bekend. Tot gemak onzer lezers willen wjj ze echter nog even mededeelen. 1. De Tramweg Nijmegen—Venlo zal waarschijnlijk tot stand komen. 2. Helden — Maasbree — Venlo wordt eveneens met de grootste spanning verwacht. 3. En bij deze nog niet uitgevoerde plannen is kort geleden een nieuw plan beraamd, om de dorpen tusschen Maasbree—Horst— Well met een tram te verrijken. Deze tram zal dan op de lijnen sub 1 en 2 correspondeeren.

Met de grootste sympathie juichen wy deze plannen toe. Want het vervoer en vooral de landbouw in Noord-Limburg zullen door een dergelijk net van tramwegen op de beste wijze gediend worden. Hoe verder eene streek van goede verkeerswegen verwijderd is, des te zekerder zal zy op stoffelijk gebied achteruitgaan. En al zou die streek uit den aard van haren bodem voor den eenen of den anderen tak van landbouw, handel of industrie geeigend zijn, dan vreezen wij nog, dat eene onderneming van beteekenis in zulk eene streek niet tot stand kan komen. In vele groote plaatsen is tegenwoordig het spoor- en tramwezen zeer goed geregeld. Wanneer het platteland deze groote plaatsen niet volgt, dan zal zich langzamerhand ten koste van dat platteland alle verkeer naar de groote steden concentreeren.

 Lange jaren — en vaak terecht — hebben onze landbouwers gestreden voor voordeeliger in- en uitvoerrechten. Maar onder de tegenwoordige omstandigheden is uitbreiding van het verkeerswezen door spoor- en tramwegen voor den landbouw minstens van evenveel belang als eene goede regeling der in- en uitvoerrechten. Want wat zal men in Godsnaam met de beste tariefwet kunnen maken, als aan het platteland de middelen ontbreken, om de voortbrengselen van land- en tuinbouw op goedkoope en gemakkelijke wijze te vervoeren? Het kan dan ook niet ontkend worden, dat bijna overal landbouw, handel en industrie onder den invloed van een goed verkeer zijn vooruitgegaan. Zoo is de vooruitgang der Rijnprovincie, die in den laatsten tijd aan ons land zoo vaak ten voorbeeld gesteld werd, niet alleen te danken aan de praktische wetgeving en het bloeiende vereenigingsleven, maar tevens aan de waarlijk reusachtige ontwikkeling der verkeerswegen. Terwijl wij hier in ons „voortvarend" vaderland tusschen Haarlem en Amsterdam al één — zegge één — landelijke electrische tram hebben loopen, — waarvan het totstandkomen indertijd in Holland zoo'n wereldschokkende gebeurtenis was, dat de Prins en dergelijke tijdschriften volstonden met photografies van de nieuwe tram — telt men in de Rijnprovincie zoo'n electriscbe tram voor een kleinigheid en heeft men aldaar dergelijke verkeerswegen bij honderdtallen. Ja, wij zagen onlangs dat tusschen betrekkelijke kleine plaatsen als Viersen en Dülken al volop electrische trams loopen; en ge kunt in Rijnland geen boeren negorij binnentreden, of ge vindt er ten minste een stoomtram. Eerder en beter dan wy hebben de Duitschers begrepen het groote nut der verkeerswegen. En mochten wy op dit gebied eens eindelijk iets van hunne voortvarendheid overerven, dan zou dit ons land ten zegen strekken.

 Wat nu de tramlijn Maasbree—Horst— Well aangaat; wy vinden zulk eene lijn practisch en in alle opzichten uitvoerbaar. Volkomen gaan wy 't eens met de circulaire, die volgens bericht in ons blad van 3 Maart j.1. het gemeentebestuur van Horst aan de besturen der gemeenten Maasbree, Sevenum, Meerlo, Wanssum en Bergen gericht heeft en waarbij vooral gewezen wordt op de voordeelen, die een eventueele tramlyn Maasbree—Horst— Well voor deze streken bieden kan. Immers het betrekkelijk kort traject — p.m. 21 km. — waarover de lijn eventueel zou loopen, doorsnijdt een goed bevolkte streek. De lyn zou passeeren de stations Horst-Sevenum en Meerloo-Tienray en kon tevens belast worden met den postdienst. Eveneens zou de lijn tot groot gemak dienen der talrijke bedevaartgangers van Tienray. Maar er zyn nog. andere voordeelen aan zulk eene lyn verbonden. Voordeelen, die voor menigeen weliswaar niet dadelijk in 't oog springen, maar daarom niet minder belangrijk zyn. Wij bedoelen de voordeelen, die de reizigers der Staatsspoor bij deze lijn zouden hebben. Wat toch is thans het geval ? Wie by voorbeeld van Tienray per trein naar Horst wil gaan, — afstand te voet p.m. 1 Va uur — die moet den omweg over Venlo maken en betaalt voor het reisbiljet den afstand van p.m. 6 a 7 uur (niet veel minder dan van Tienray naar Roermond). Maar dan moet u die afstand maar te voet, per rijwiel of per rytuig maken, zult u misschien opmerken. De opmerking moge tot op zekere hoogte opgaan. Doch vele andere menschen en reizigers met bagage zijn niet altijd in staat om te fietsen of te loopen, en iedereen is ook nog niet in staat, om er een rijtuig op na te houden of een huurrijtuig te bekostigen. Wanneer dus een goedkoope verbinding per tram tusschen deze dorpen tot stand komt, dan is het bezwaar opgeheven. En ook voor andere reizigers, die van de richting Nijmegen naar Horst of Sevenum willen gaan, is het veel voordeeliger, te Tienray af te stappen en de route per tram te vervolgen. En zoo ook omgekeerd. Dorpen als Venray, Vierlingsbeek e. d. hebben er dus niet minder belang bij.

Wij hopen dan ook, dat al deze overwegingen spoedig tot gevolg zullen hebben het totstandkomen der beraamde tramlijnen, en dat de betrokken gemeentebesturen — het groote belang van verkeerswegen voor het volk inziende — deze pogingen op de krachtigste wyze zullen ondersteunen.

Venlosche courant 13-04-1912

Een belangrijk moment was 31 mei 1913, toen de N.V. Maas Buurt Spoorweg de tramlijn Nijmegen - Venlo in gebruik stelde. De dorpen Wellerlooi - Well - Aijen - Bergen - Afferden en Heijen van de gemeente Bergen kregen hierdoor, zowel voor het personen- als het goederenverkeer, een voor die tijd goede verbinding met Gennep, Nijmegen en Venlo. Economisch gezien een grote vooruitgang voor onze streek.

31 Mei 1913.

De aanleg van den grooten kiezelweg Venlo-Nijmegen, vóór ruim 70 jaren, welk evenement was het niet voor deze streken! Hij geschiedde kort na de ontvangst van Willem II te Well op 12 Juni 1841, waar Z. M. dejeuneerde op het kasteel bij het 1e Kamerlid Baron P. W. de Liedel. 
En veertig jaren later, toen de Staatsspoor de ijzeren baan legde langs den linker Maasoever, het was 1 Juni juist 30 jaren geleden, dat de lijn geopend werd, werden Venlo en deze streek als bij tooverslag opgevoerd tot meerdere welvaart en zelfs de rechter Maasoever profiteerde van de verbinding. 
Maar de eischen des tijds, immer hooger gesteld, deden zich dringender gevoelen, Arcen had inmiddels het geluk als inwoner te tellen een gepensioneerd kapitein der Genie, de heer Eijssonius de Waal, die het plan eener tramlijn Venlo-Nijmegen ontwierp en zelfs de voorloopige concessie van den aanleg in 1895 wist te verkrijgen. 
Edoch, Eijssonius de Waal stierf, en met zijn dood was de hoop op verwezenlijking der ontworpen tramlijn voor velen verdwenen, totdat een ondernemend man met uitstekende relaties in den Haag, de heer van Marle, civiel ingenieur, de zaak ter harte nam en de concessie wist te ver krijgen, welke hij in 1911 zag overgedragen aan de inmiddels gevormde N. V. Maas Buurtspoorweg Maatschappij. In September 1912 aanbesteed, werd de lijn reeds in Mei 1913 opgeleverd. 
In ons vorig nummer vermeldden wij de hoofdmomenten van de opening der lijn. Wij hebben dat relaas thans aan te vullen. 
In Velden stond de Fanfare in afwachting van de tram. De zeereerw. heer pastoor toonde belangstelling door zijne aanwezigheid. De Commissaris der Koningin hield hier zijn eerste toespraak. Den bewoners van Velden werd vooral op het hart gedrukt, zich aan te passen aan de nieuwe toestanden, door het nieuwe verkeersmiddel te scheppen, en de wensch geuit, dat de vermeerdering der stoffelijke welvaart niet vermindering der godsdienstige en zedelijke belangen veroorzake. Dan een vleiend compliment voor de Fanfare, waarna alle aanwezigen instemden met den heilwensch, door Z.Exc. aangeheven: Lang leven de bewoners van Velden! 
Nu Arcen-waartsch. De tram glijdt als het ware geruischloos over haar baan. Geen schokken. De constructie der wagens met drievoudige veeren is solide en sierlijk. De zitplaatsen zijn in compartimenten afgedeeld. De luchtverversing kan door eene ingenieuze raamsluiting verkregen worden. 
Arcen. Vlaggentooi. De bewoners sierden de lijn met berkentakken. De tram hield stil, om den heer wethouder Aloffs op te nemen. Omdat er officieel verder niets gebeurde reed de tram spoedig verder. 
Bij de Hamert saluutschoten. Spoedig werd Well bereikt, waar de geestdrift van autoriteiten en bevolking weldadig aandeed. Burgemeester Peters en de Gemeenteraad, een dichte schare van gemeentenaren en, onder leiding van den weleerwaarde heer kapelaan, de fanfare van Bergen. Burgemeester Peters deed krachtig uitkomen met welke vreugde het nieuwe vervoermiddel begroet wordt in de uitgestrekte gemeente Bergen, waarvan de tramlijn 25 Kilometers doorsnijdt, en uitte goede wenschen voor de welvaart van de onderneming en de door haar te bevorderen welvaart. 
De Commissaris der Koningin releveerde de geschiedenis van de totstandkoming der lijn, waarvoor regeering en provincie niet geschroomd hebben belangrijken steun te verleenen. Spr. herinnert aan het goede vertrouwen in het aanleggen der lijn, dat hij meermalen betuigde te bezitten, toen de heer Peters, als Statenlid, zijn vrees uitte voor de verwezenlijking. Deze is dan ook de eerste stoomtramlijn in Limburg, welke met flnantieelen steun van rijk en provincie gebouwd werd. Venlo - Helden, het vorig jaar geopend, vroeg dien steun niet. 
Tot de fanfare sprak Z.Exc. een toepasselijk woord en wees, naar aanleiding van den Franschen naam: Les Montagnards, op het feit, dat haar vaandel het Nederlandsch Volkslied in notenschrift te lezen geeft; wel een getuigenis van de vaderlandsche gevoelens harer leden. Nadat de eerewijn was aangeboden, en terwijl de fanfare het volkslied speelde werd de reis onder geestdriftige toejuichingen der bevolking voortgezet. 
Het was ruim 11 uur toen Afferden bereikt werd. Ook hier vroolijke opgewektheid. De fanfare blies er dapper op los. De zeereerwaarde heer pastoor Berden en vele parochianen gaven door hunne aanwezigheid van belangstelling blijk. De president der fanfare, de heer Pullen, hield eene weldoordachte toespraak, welke door Z.Ex. vriendelijk beantwoord werd. Op verzoek van den Commissaris der Koningin werd de parochiekerk bezocht, welke een kostbaar hoofdaltaar bezit, waarvan de lijdenstafereelen, uit albast gesneden, de aandacht van kunstkenners trekken. Dit altaar is herkomstig van de graven van Hoensbroek, die het ten geschenke ontvingen van den Engelschen koning Hendrik VIII. De heer van Beurden gaf aan het gezelschap meerdere inlichtingen over voor oudheidkenners merkwaardige grafsteenen, in de kerk en op het kerkplein aanwezig. 
Heijen. De fanfare Eendracht maakt Macht, de schoolkinderen met het hoofd der school, de onderwijzeres en tal van parochianen wachtten de tram af. Bruidjes boden bouquetten aan onder het uitspreken van een toepasselijk gedicht. Z.Exc. onderhield zich minzaam met de bruidjes en sprak de schoolkinderen toe, die een schild voerden met het opschrift: M. B. S. W. waarvan de letters uit koren en pinksterbloemen gevormd waren. (Die M. B. S. W.. Maas-buurt-spoorweg, lijken ons rationeeler dan de M. B. S., welke de Maatschappij als initialen koos, ofschoon M. B. Maas Buurtspoorweg wellicht juister ware geweest.) De fanfare werd natuurlijk door Z Exc. niet vergeten en nadat de schoolkinderen het Wilhelmus gezongen hadden werd de tocht via Gennep voortgezet. 
Slaan wij een terugblik over de afgelegde route, dan moet getuigd, dat wie ten vorigen jare, de opening van de tramlijn Venlo - Helden meemaakten getroffen werden door de opgewektheid, waarmede de geheele bevolking deelnam in de algemeene feestvreugde. Hier was het verschil vaak opmerkelijk. De meeste menschen langs de lijn waren druk aan het werk gebleven; hier en daar staken hoofden uit boven het hooge graan, of staakte de boer een oogenblik den arbeid om even de tram te zien voorbijgaan. De omstandigheid, dat het nu Zaterdag en dus marktdag was en de tram Venlo - Helden op een feestdag geopend werd zal stellig ook van invloed zijn geweest, 
ln de gemeenten, waarlangs de feesttram vanaf Nijmegen trok, heerschte overal groote geestdrift en werd ze op de meest opgewekte wijze aan den dag gelegd. 
Te Malden hadden zich de schoolkinderen onder leiding der onderwijzers langs den weg opgesteld, en wapperden lustig met de nationale vlaggetjes terwijl zy den hoogen gasten een lustig feestlied toezonden. 
Te Heumen haddeg de bezoekers eveneens de hulde der schoolkinderen in ontvangst te nemen. Een aardig voorval had hier plaats. Z. E. minister Regout herkende in het hoofd der schooi zyn vroegeren leermeester; hij verzocht den onderwijzer aan het rijtuig te komen en onderhield zich eenigen tijd op joviale wijze met zijn vroegeren „meester". 
Te Mook had ook de fanfare „Erica" met zijn kranigen leider, den heer Broeder, aan de lijn post gevat. Na eenige vrooljjke, opwekkende marschen voerde de heer Broeder het woord om op de heuglijke gebeurtenis van de opening van de M. B. S. te wijzen. 
Aan den Plasmolen, het welbekende uitspanningsoord ónder Middelaar, hadden de exploitanten zich niet onbetuigd gelaten. Het was keurig met groen en vlaggen versierd, terwijl ock de „Plas" een alleraardigste bloemenversiering had, welke een goed effect maakte. 
Te Ottersum daverden de saluutschoten, toen de feesttrein deze gemeente binnenreed. De fanfare „Volharding" blies er lustig op los. Overal was vreugde en vroolijke pret. 
Gelijktijdig en van tegenovergestelde richting kwaman de beide trammen aan, welke de Geldersche en Limburgsche autoriteiten en genoodigden binnen Gennep's gastvrije muren voerden. 
Minister Regout, het 1e kamerlid Haffmans, Mgr. Dr. W. Nolens, Venlo's afgevaardigde, bevonden zich bij de Geldersche gasten. 
Een fotografische opname werd genomen, welke wij tot onze spijt niet voor a s. Donderdag kunnen afdrukken. 
De kerkelijke harmonie van Gennep stond opgesteld voor het directiegebouw van de M. B. S., waar eene verfrissching werd aangeboden. Te 2 Uur had de feestmaaltijd plaats in het Hotel Verzet. Een 100 tal genoodigden nam er aan deel. De heer Verzet oogstte uitbundigen lof voor de verzorging van dit feestbanket.
De heer Voorhoeve, directeur der M. B. S. wijdde den eersten heildronk aan de Koninklijke familie. Daarna hield de heer Voorhoeve de volgende tafelrede: Als vertegenwoordiger van de Gastvrouw zij het mij vergund een enkel woord te zeggen. Een woord van dank aan al degenen, die aan het tot stand komen van den Maas Buurtspoorweg hebben medegewerkt.
Hartelijken dank aan de Staten van Limburg en Gelderland, aan de Gemeenten aan de lijn gelegen, aan 's Rijks Waterstaat en aan den Raad van Toezicht op de Spoordiensten voor den geldelijken steun en voor de welwillende en krachtige medewerking bij de uitvoering der werken. In 't bizonder nog dank aan de Regeering die het heelt aangedurfd om bijna de helft van het kapitaal benoodigd voor den bouw van den spoorweg Nijmegen-Venlo bijwijze van renteloos voorschot te verschaffen. 
De Regeering, Mijnheer de Minister, heeft zich door die weldaad een gedenkteeken gesticht in deze naar ontwikkeling smachtende streek.
Ook de bewoners hebben zich niet onbetuigd gelaten door het nemen van aandeel in de onderneming. En diezelfde belangstelling weid ondervonden bij den aanleg der lijn, bij den afstand van grond hetzij om niet of voor weinig geld. 
Hoe geheel anders ging het toe bij de geboorte van de Noord-Brabantsch Duitsche Spoorweg-Maatschappij. Houd mij ten goede dat ik als President-Directeur daarvan niet geheel kan zwijgen. 
Het was een moeilijke verlossing, een verlossing met de kunst; die er bij stonden schudden het hoofd, twijfelende aan de mogelijkheid om het wicht in 't leven te houden. En wat later werd zelfs getracht het kind in de wieg te smoren. 
Doch, mijne Heeren, er zat onverwoestbare levenskracht in. Het is onder Gods zegen toch opgegroeid en na 40 jaren, wel wat laat, maar toch nog bijtijds in staat om moeder te worden van een gezond, van een veelbelovend kind: De Maas-Buurtspoorweg'. En nu dit illustere gezelschap om het kind ten doop te houden. Is het niet een merkwaardig oogenblik ? Hartelijk dank aan de peetvaders voor hunne aanwezigheid. Mogen zij het kind zien groeien en bloeien. 
Z.Ex. de minister van Waterstaat sprak ongeveer als volgt: Nu zijn reeds meer dan 4 jaren verstreken, sedert H. M. de Koningin mij plaatste aan het hoofd van het departement van Waterstaat en terwijl ik, dankbaar voor Gods zegen met eenige voldoening mag terugzien op mijn ministerieelen arbeid, verheug ik mij bijzonder, dat het mij gegeven werd in deze 4-jarige periode bij te dragen zoowel tot verbetering van bestaande als tot het tot stand brengen van nieuwe verkeersmiddelen. Dit was alleen mogelijk door de zeer gewaardeerde medewerking van alle ambtenaren zoowel aan als buiten mijn departement en ongetwijfeld ook aan de welwillendheid en den steun der Staten-Generaal, welke alle ingediende wetsvoorstellen, op verkeersmiddelen betrekking hebbende, steeds goedkeurde. Natuurlijk gaat de voorbereiding steeds met moeilijkheden gepaard, zelfs kan het z0n om moedeloos te worden, ware het niet, dat de overtuiging er is en men gesterkt wordt door het bewustzijn, dat de economische ontwikkeling eener streek met dergelijke onderneming verband houdt. De opening van een stoomtram van 63 KIM. is voor de provinciën Limburg en Gelderland een ware feestdag, en toen de sympathieke directeur van deze lijn mij inviteerde om daarbij tegenwoordig te zijn, heb ik die uitnoodiging van harte aangenomen, niet alleen om een alleraangenaamsten dag door te brengen, maar ook om de belangstelling der regeering te toonen. 
Waar verkeersmiddelen gewenscht zijn, kan men rekenen op de sympathie der regeering, die, waar mogelijk, gaarne rijkssteun verleent, doch daar de meeste voldoening heeft en gaarne haar grootsten steun verleent, waar de behoefte aan goede verkeersmiddelen het sterkste gevoeld wordt. Het is dan ook boven allen twijfel verheven, dat in Limburg de achterstand op dit gebied groot is. En wat goede verkeersmiddelen bewerken kunnen is reeds in Gelderland uitgekomen. 
In Limburg gaat het ook beter worden. Z.Exc. herinnert zich levendig de opening der lijn Venlo - Helden, tot stand gekomen dank de energie der gemeenten en wel zonder rijkssubsidie. Toen heb ik er op gewezen, dat Venlo - Helden de 1ste Limburgsche tramlijn was; en ik heb met vreugde vernomen dat de vooruitzichten van die lijn zeer gunstig zijn. Inderdaad de kansen op goede verkeersmiddelen zijn er in Limburg sedert het vorig jaar niet slechter op geworden. 
Wat de Maas betreft, is sindsdien het rapport der Hollandsch Belgische Commissie verschenen, en thans kan spreker mededeelen dat het wetsontwerp van de kanalisatie der Maas het departement van Waterstaat verlaten heeft en eerlang in de Staten-Generaal zal kunnen behandeld worden. (Bravo!) 
Spr. is overtuigd dat het wetsontwerp bij de S.G., ook na het reces, een gunstig onthaal zal vinden.
Z Exc. wijst op de gelijke belangen van Gelderland en Limburg bij de kanalisatie der Maas, die paralel loopt met de M.B.S. Hij vertrouwt op eene vruchtbare samenwerking tusschen beide provinc.ën. Spreker constateert voorts, dat in het Zuiden reeds veel verbeteid is tegen vroeger. Venlo Helden is er, Maastricht Vaals in wording, heden deze tram, die ook wel haar. lijdensgeschiedenis heeft, die hij niet bespreken zal, omdat, wanneer de genezing is ingetreden men niet meer de phase van het ziekteproces nagaat.
Reeds in 1910 werd deze lijn van prov. belang verklaard en toch hoevele jaren waren er niet noodig om te verkrijgen wat er nu is. Wjj hadden hier immers te doen met een buitengewonen toestand; hier moest extra nulp verleend worden. En toen heeft de heer Van Marle, wiens naam hier wel mag genoemd worden, niet geschroomd de zaak aan te vatten. De Minister van Financiën kon echter ten deze zijn beginsel niet prijs geven; de streek zelf moest blijk geven voor de zaak te voelen door zich finantieel te interesseeren. Goede raad was toen duur en toen verscheen voor de tram Venlo— Nijmegen een reddende engel in den persoon van den heer Voorhoeve, den spoorwegkoning van Gennep. (Applaus). 
Spr. gaat het verdere verloop der totstandkoming na en voegt er ondeugend aan toe: voordat het bestek was goedgekeurd, waren de rails reeds gelegd. De eenige vergoelijking voor die voortvarendheid, waarvoor hij bij den Minister van Waterstaat volkomen absolutie heeft gevonden, is deze: wij hadden te doen met een man van de capaciteiten en het gehalte als die des heeren Voorhoeve. (Applaus). Dezen man is het te danken geweest, da.t de lijn heden reeds kon geopend worden. Z. Exc. getuigt daarna met lof over het mooi materiaal der lijn en betuigt zijn dankbaarheid ook voor het aangeboden festijn. Hij uit voorts de beste wenschen voor den bloei der onderneming en spreekt den wensch uit, dat het den heer Voorhoeve nog lange jaren gegeven zal zijn aan het hoofd der M. B. S. te staan. Z. Exc. wijdt een heildronk aan het bestuur en aan den heer Voorhoeve. 
Z. Exc. de Commissaris der Koningin in Limburg hield een gloedvolle toespraak op de vruchtbare samenwerking der provinciën Gelderland en Limburg. De Commissaris der Koningin in Gelderland beantwoordde die toespraak met een heildronk op Limburg. Wethouder Qaack van Nijmegen huldigde de directie der M. B. S. namens de gemeente Nijmegen. 
Burgemeester van Rijn, na dankbaar gememoreerd te hebben de mededeeling des Ministers, dat het wetsontwerp tot kanalisatie der Maas diens departement reeds verlaten heeft, spreekt de beste verwachtingen uit voor de onderneming der M. B. S. en huldigt zoowel den Minister als den heer Voorhoeve, die zooveel voor Venlo en deze streek hebben gedaan. 
Voerden nog het woord: de heer Stieltjes, voorzitter van den Raad van Toezicht op de Spoorwegen, en de heer van Nes van Meerkerk, hoofddirecteur van den Rijkswaterstaat. Een tochtje naar den Piasmolen, waar nog eene verversching werd aangeboden, was het slot der feestelijkheid. Te ongeveer 10 uur bereikte de tram het station Venlo.

Op 31 mei 1913 was het druk in Well voor het molenhuis van de familie Sjef Vink.

Het Café Molenzicht was tevens "Tramhalte Well" geworden. Veel inwoners van Well en vooral de jeugd, waren op de been om de eerste tram hier voorbij te zien rijden.

Bij het café van Vink kwam ook een soort loswal met bijbehorende loods voor de aan- en afvoer van tramgoederen. Sjef Vink zelf werd er de beheerder van. Er was een MBS oproeplijn, die in verbinding stond met verschillende haltes.

De feestvreugde van mei sloeg in Well na vier maanden om in groot verdriet toen een jongentje onder de tram kwam op vrijdag 12-09-1913.

Het slachtoffertje was de drie jarige Peter Henri Jan Stevens *Well 24-06-1910, zoontje van nevenstaand echtpaar Stevens-Noppeneij.

Artikel van 13-09-1913

Artikel van 18-09-1913.

Ansichtkaart uit ca. 1915 met de molen van Sjef Vink, die tegenover de Wellse tramhalte lag.

Nieuwe Venlosche courant 30-06-1917. Dienstregeling

Briefhoofd van de Wellse Kapokfabriek inclusief de tram.

De tramlijn ter hoogte van de Kapokfabriek.

Ongelukken.

Door de dichte rookwolken van de stoomlocomotief was het uitzicht op de Rijksweg vaak belemmerd, waardoor er gevaarlijke situaties en ernstige ongelukken ontstonden.

De opzichter van het Wellsmeer, dhr. Zijlstra, verongelukte in 1929 bij Heijen toen hij met zijn motor door de rookwolken van de tram reed. Hij vloog in volle vaart tegen een boom. Ook zijn medepassagier kwam hierbij om het leven.

09-08-1924. Het kindje was een dochtertje van Tinus Wijers, een broer van Grad. Het ongeluk gebeurde bij de Molenberg, naast de woning van Wijers-Remmen. Volgens de stamboomgegevens was Gertruda Gerarda Wijers niet 3, maar 1 jaar oud.

Artikel van 03-09-1925.

Artikel van 17-08-1927

Artikel van 29-03-1930

Artikel van 12-07-1930.

In de Bosserheide was vanaf de aanleg ook een halteplaats bij "Klein Amsterdam". 

De 82 jarige Jacob Roosen uit de Bosserheide werd op 02-11-1933 voor dit café door een extra tram met een post- annex bagagewagen van Gennep naar Venlo aangereden en was op slag dood.

Machinist Bartels uit Gennep verklaarde destijds dat hij plotseling op eenige meters afstand iets voor de locomotief zag en onmiddellijk daarop een schok voelde, hij bracht den trein ten spoedigste tot stilstand.

Het was locomotief 17 van de lijn Venlo – Beringe die vermoedelijk voor onderhoud naar de werkplaats in Gennep was geweest.

Jacob Roosen en echtgenote op hun gouden bruiloft in 1925.

Krantenartikel 02-11-1933.

In Well lag verderop nog halte 'Halve Maan' waar men op verzoek in- en uit kon stappen. De Rijksweg tussen Well en Aijen is vandaag de dag nog nauwelijks veranderd ten opzichte van de tramperiode. De bomen zijn uiteraard een stuk dikker, maar staan er nog steeds. Opmerkelijk is dat de bomen aan de oostkant dicht langs de weg staan, terwijl aan de westzijde de berm een meter of twee breder is, dus ongeveer de ruimte die de tram nodig had. 

Betsy Krebbers *1928, voor haar ouderlijk huis aan de Rijksweg met de tramlijn. En links op de achtergrond de tramloods nabij café Molenzicht van Sjef Vink.

Artikel van 11-05-1934. Peter Johannes Ariaans handelaar *Well 24-09-1881 †Well 09-05-1934.

Zoon van Paulus Ariaans en Anna Catharina Vrede. Echtgenoot van Theodora Lamberdina Meerts uit Siebengewald.

Ondanks de moeilijke crisistijd van de jaren dertig heeft de M.B.S. geprobeerd de ontwikkeling bij te houden. In 1934 ging de M.B.S. van stoom- op diesel-electrische tractie over, voorzien van een 72/85 PK Stork Ganz-Jendrassik dieselmotor. Treingewicht 32 ton, maximum snelheid 55 kilometer per uur. Een bekende tramconducteur in de omgeving was Hannes Hendriks, bijgenaamd "Hannes van de tram". Hij overleed op hoge leeftijd in het Wellse bejaardenhuis.

Artikel van 26-05-1934.

Ongeluk met vrachtwagen in de buurt van de Grote Waaij op 27-07-1934.

Het slachtoffer was Maria Agnes van Aerssen *Well 30-01-1880. Dochter van Cornelis van Aerssen en Anna Gertrudis Bollen. Gehuwd te Bergen op 21-05-1904 met Willem Willems (landbouwer - los werkman) *Well 03-10-1872 †Leiden 20-09-1931. Het gezin Willems-van Aerssen had 10 kinderen (2 kinderen uit het 1e huwelijk van Willem Willems met Maria Elisabeth Ludolfs) en woonde op het huidige adres Bergse Heide 5. 

De vernielde vrachtauto waarvan de rechterzijkant geheel werd afgerukt, maakte rechtsomkeert op den weg en bleef als een wrak liggen.

Artikel van 28-07-1934. BOTSING TUSSCHEN TRAM EN VRACHTAUTO.

Een vrouw gedood. — Groote verwoestingen aangericht.

Gisteravond omstreeks zeven uur heeft tusschen Well en Wellerlooi in Noord-Limburg een vreeselijk ongeluk plaats gehad.  De tram van den Maas-Buurt-spoorweg, die te 18 u. 42 uit Wellerlooi naar Gennep was vertrokken passeerde op dat tijdstip een groote vrachtauto, komende uit Nijmegen en op weg naar Maastricht. De weg is ter plaatse volkomen recht. De vrachtauto reed rechts van den weg en passeerde de locomotief van de tram, die bestond uit een postwagen, een personenrijtuig en daarachter drie goederenwagens, op normale wijze. De vrachtauto was de locomotief nog niet goed gepasseerd, of het trampersoneel hoorde een hevigen slag, gevolgd door een luid gekraak. Het bleek, dat de vrachtauto in volle vaart tegen den postwagen was gereden. De gevolgen waren verschrikkelijk. De postwagen werd zwaar gehavend; alle uitstekende deelen waren er vanafgerukt en het onderstel was geheel ontzet. De ruiten waren verbrijzeld, maar het zich in den wagen bevindende trampersoneel was er wonder boven wonder zonder letsel afgekomen. De vrachtauto werd na de botsing tegen een personenwagen geslingerd. De uitwerking hiervan was catastrophaal. Het voorbalcon van het rijtuig werd ingedrukt, het portier verbrijzeld, terwijl de zijkant werd opengereten. De brokstukken van de vrachtauto drongen in den wagon en richtten daar groote verwoestingen aan. Op een bank, in de onmiddellijke nabijheid van het portier, zat de 54-iarige weduwe Willemsen uit Bergen, die haar zoon, die in het ziekenhuis te Venlo wordt verpleegd, had bezocht. De vrouw werd door de brokstukken van de auto getroffen en afgrijselijk verminkt. Een stuk hout was haar geheel door het onderlichaam gedrongen en haar beide beenen waren versplinterd. De ongelukkige, die het bewustzijn niet verloren had en verschrikkelijke pijnen leed, werd in een tegenover staande boerderij binnengedragen, waar zij na korten tijd overleed. Een kind, dat naast haar gezeten was, bekwam als door een wonder geen letsel. In de coupé bevonden zich in totaal tien passagiers. Onder hen ontstond een vreeselijke paniek, maar behalve een liefdezuster, die eenige bloedende verwondingen in het gelaat gekregen had, die evenwel niet van ernstigen aard bleken te zijn, werd geen van hen gewond. De vrachtauto slingerde daarna nog tegen de drie goederenwagens, die eveneens zwaar gehavend werden en kantelde vervolgens ondersteboven op den rijweg. Tot groote verbazing van de aanwezigen, konden de twee mannen, die in de cabine gezeten hadden, zich geheel ongedeerd uit de wrakstukken bevrijden. Direct was de gemeentepolitie en de marechaussee ter plaatse, die tram en auto in beslag namen. Hoe de aanrijding precies is ontstaan kon niet met zekerheid worden vastgesteld. Vermoedelijk heeft de bestuurder de macht over zijn stuur verloren. Beide mannen werden aangehouden en naar de marechausseekazerne in Well overgebracht. De tram werd in zooverre weer opgekalefaterd, dat omstreeks half elf de reis naar Gennep kon worden voortgezet. De vrachtauto bleek volkomen te zijn vernield. De rechterzijde was er finaal afgescheurd en van voren was het voertuig geheel in elkaar gedrukt. Men sleepte het vehikel naar den kant van den weg en bevestigde er een roode lantaarn aan, zoodat het verkeer weer voortgang kon hebben. Het lijk van het slachtoffer werd naar het klooster te Wellerlooi overgebracht, terwijl de tweede zoon van de weduwe, die thuis was, omzichtig van het gebeurde in kennis werd gesteld. In den loop van den avond arriveerde hij te Wellerlooi. Van heinde en verre kwam het publiek toestroomen om de plaats van het ongeluk in oogenschouw te nemen. In het dorpje heerschte groote verslagenheid. Vast is komen te staan, dat het trampersoneel niet de minste schuld treft.

Het verwoeste interieur van het personenrijtuig, waaruit het slachtoffer bevrijd werd.

Men had het slachtoffer, een moeder van een zeer talrijk gezin, juist uit den verwoesten tramwagen bevrijd en naar Well overgebracht. Dr. Muller uit Gennep en Dr.Tielen uit Arcen, geholpen door enkele Zusters van het klooster, die ook spoedig na het ongeluk ter plaatse waren, hadden voor zoo veel mogelijk, geneeskundige bijstand en hulp verleend. Het had echter niet mogen baten, want nadat de zeereerw. heer Pastoor Esser de ongelukkige van de laatste H. H. Sacramenten had voorzien, gaf zij den geest.

1935. Advertentie in een boekje voor toeristen in Limburg en Brabant.

De ambtswoning lag aan het toenmalige rangeer- repareer- laad- en losterrein van de MBS tramlijn. Later woonde hier de fam. Frans en Dina Vullings-Vink.

De foto is gemaakt vanaf de molen met de woning van Grad Wijers onder aan de molenberg. Op 12 oktober 1944, bij de slag om Overloon, liet een afgedwaald vliegtuig in de namiddag  enkele bommen los, gericht op de goederenwagons die op het rangeerterrein door de MBS in de chaotische tijd waren achtergelaten. Hierbij vielen vijf gewonden, waarvan twee zeer ernstig.

In 1938 kon men zo nu en dan nog rustig over de Rijksweg wandelen, zoals hier leden van de families Arts en van Bracht. Links ligt de trambaan.

Theo van Jacob Krebbers (smid) met links een logé van de fam. Piet Krebbers (bakker). Spelend op de Rijksweg bij zijn ouderlijk huis, met de Kapokfabriek op de achtergrond. Waarschijnlijk begin jaren '40.

Bij het ranggeerterrein lag een loods en smeerput. De ambtswoning waar later Vullings woonde, werd maar kort als zodanig gebruikt. Bij deze wisselplaats had elke personentram een verplichte stop, ook al waren er geen passagiers. De tram kwam dus kort langs het huis van Vullings en er werd druk geladen en gelost. Vooral bouw- en landbouw producten en stookkolen.

Zoals overal op de MBS-lijn reed op 17-09-1944 de laatste officiële tram door Well. Bij het Wellse rangeerterrein waren echter door de MBS in de chaotische tijd enkele goederenwagens achtergebleven.

De smeerput is eind 1944 door overbuurman Harrie Kwanten als schuilkelder ingericht. Frans Vullings en zijn gezin moesten er in oktober 1944, tijdens een onverwachte granatenregen in wegvluchten. 

Op 12-10-1944, bij de slag om Overloon, liet een afgedwaald vliegtuig in de namiddag enkele bommen los, gericht op deze achtergebleven goederenwagons. Op het moment dat de duikvlucht van het vliegtuig al was ingezet wilde Dina Vullings haar jongste kinderen Bernadet en Twan nog snel naar binnen halen. Te laat, alle drie werden getroffen. Dina en Bernadet werden zwaar gewond in een Duitse legerauto naar het ziekenhuis in Venlo vervoerd, alwaar zij in de kelder werden ondergebracht en maanden later bij de bevrijding van Venlo snel getransporteerd werden naar het normaal functionerende ziekenhuis in Heerlen. Pas in het voorjaar van 1946 mocht Dina het ziekenhuis in Heerlen verlaten. In de tussentijd was haar man Frans met de andere kinderen geëvacueerd naar Grootegast in Groningen en werd het gezin kort  na de bevrijding in mei 1945 in het ziekenhuis in Heerlen pas weer herenigd. Dina hield blijvend letsel over aan de beschieting.

Op de gehele tramlijn was in de Tweede Wereldoorlog  zoveel schade aangebracht, dat de tramverbinding na afloop van de oorlog is opgeheven. Het personenvervoer is daarna uitsluitend met autobussen voortgezet.

Detail van een grote luchtfoto, door de geallieerden in de Tweede Wereldoorlog gemaakt op 03-12-1944.

Goed herkenbaar zijn de tramloods bij Vink en de gebombardeerde tramremise bij Vullings aan de (R) Rijksweg. Verder zijn de (S) Sterrenbos te zien, de (K) Kasteellaan met de Marechausseekazerne en de (W) Wezerweg met de bocht om de gebombardeerde windmolen van Toon Vink. Rechts boven het terrein van het voormalige N.A.D. Kamp. Ook herkenbaar zijn de loopgraven en kraters van granaatinslagen.

Grote delen van het traject worden ook nu nog bereikt door buslijn 83

Bovenstaande - en onderstaande foto werden gemaakt door André Simons, die een MBS tramstel tegenkwam in het Trammuseum Ouddorp, op de kop van Goeree in de provincie Zeeland.