Gulickshof

De oude schuur in Saksische bouwstijl 

Deze zeer oude hoeve behoorde vroeger toe aan de voorname familie "Van Gulick", waardoor de naam van deze familie aan deze boerderij bleef verbonden. In de vroege middeleeuwen* was deze hoeve eigendom van de Sint Vitus-abdij van Mönchen-Gladbach. In latere jaren was het uitgestrekte landbouwbedrijf eigendom van het Kasteel Well. Volgens een aantekening van kapelaan M.J. Janssen in De Maasgouw (een tijdschrift voor Limburgse geschiedenis en oudheidkunde) van 1893, was later de familie Peters eigenaar van deze boerenhof. De gerestaureerde boerderij werd in de 20 ste eeuw twee generaties lang bewoond door de familie Rijs. 

*Onder vroege middeleeuwen wordt over het algemeen verstaan: de periode van ongeveer 350 tot en met de 10e eeuw na Christus, de geschiedenis van Europa na het uiteenvallen van het Romeinse Rijk.

Deze aanvullende gegevens werden ons in 2010 gemaild door Dhr. Martin Philipsen, die getrouwd is met Mia Rijs. ( zij is geboren op de Gulickshof )

De eerste vermelding van deze boerderij staat in een oorkonde van Mechtildis, vrouwe van Geijsteren en haar zoon Ludolf van Straelen uit 1251. De boerderij is via de families van Straelen, van Mirlaer en van Berenbroic rond 1450 via vererving in handen gekomen van de familie Van Loe, welke familie nog steeds woont op Schloß Wissen bij Kevelaer. De boerderij werd in die tijd 'tho Valstegen' genoemd. De familie van Loe bleef eigenaar tot 1575. In dat jaar werd het verkocht aan Derick Roeloffs (van Gulick), waarna de naam gewijzigd werd in Gulickshof. Deze familie van Gulick was afkomstig uit Goch. Rond 1700 werd de boerderij verdeeld door een viertal erfgenamen van Jan van Gulick. Rond 1760 kocht Derick Peters alle delen achtereenvolgens op en werd Gulickshof weer één geheel. Nazaten van hem bleven er wonen tot eind 1891, toen Leonardus Janssen de boerderij met de daarbij behorende grond verkocht aan de baron van Schloissnigg, eigenaar van Kasteel Well. In 1905 verkocht de baron vanwege geldgebrek het kasteel Well met de daarbij behorende onroerende goederen aan de Maatschappij Well, dus ook Gulickshof. Zowel de baron als de maatschappij verpachtten de boerderij, dus woonden er verschillende families. In 1914 kwam Franciscus Rijs vanuit Maasniel op de boerderij wonen. In 1915 kocht hij ze van de Maatschappij Well. Ik heb mijn historisch onderzoek naar Gulickshof bijna afgerond en ben van plan daarover een boekje te laten verschijnen. Hierin wil ik mijn bevindingen met bronvermelding weergeven.

( Update Archief Well: Het boek verscheen in 2011)

Foto van Theo Laarakker 02-06-1977.

De hedendaagse Gulickshof in het Elsteren 6 staat er tip top bij. (foto MaTiKo in 2010)

Boek van Martin Philipsen:

Van tho Valstegen tot Gulickshof, de geschiedenis van het oude buurtschap Elsteren in Well. 

Onder deze titel verscheen in november 2011 onder auspiciën van de Stichting Archief Well e.o. een boek over de geschiedenis van het buurtschap Elsteren en het dorp Well. Martin Philipsen uit Beek en Donk, getrouwd met Mia Rijs die in het Elsteren op de oude boerderij Gulickshof is geboren, heeft in de afgelopen jaren onderzoek gedaan naar de geschiedenis van deze boerderij en het buurtschap Elsteren.

Gulickshof heeft een interessante en onverwachte geschiedenis. Een dergelijke hofstede in de nabijheid van het machtige kasteel Well zou gemakkelijk tot de conclusie leiden dat de geschiedenis daarvan parallel zou lopen met die van het kasteel Well, maar niets is minder waar. Kasteel en boerderij gingen ieder hun eigen weg in de geschiedenis en pas in het begin van de twintigste eeuw kwamen de wegen bij elkaar om na tien jaar weer uit elkaar te gaan.

Naast Gulickshof komen ook de andere in het Elsteren gelegen huizen uitgebreid aan bod. De meeste huizen zijn aanwijsbaar ouder dan 1750. Een huis is al voor 1810 gesloopt en een drietal aan het eind van de negentiende eeuw. Na de oorlog zijn er een zestal nieuwe woningen bij gebouwd.

In dit onderzoek is nagegaan wie de eigenaren waren, welke families er gewoond hebben en welke relaties er allemaal tussen die families bestaan. Een en ander is rijk geïllustreerd met genealogische schema’s en foto’s van die families.

Het boek is nog te koop bij Archief Well.

Zie ook pagina: Fam. Rijs-Heijligers