Gérard Peters. 'Wellenaar' gebleven tot aan zijn dood.

Gerardus Johannes Hubertus - Gérard Peters (Sraar) *Well 25-11-1871 †Den Haag 07-07-1940

Zoon van Peter Antoon Peters *Well 03-12-1836 †Well 20-02-1909 Gehuwd in Bergen op 05-11-1870 met Helena Huberta Truijen *Well 18-01-1837 † Well 28-08-1911.

Kleinzoon van Gerardus Jacobus Peters en Maria Gertrudis Smits

Kleinzoon van Lodewijk Truijen en Johanna Maria van de Pasch

Achterkleinzoon van Leonardus Peters *Wanssum 09-12-1769  †Well 10-01-1806. Gehuwd te Horst 30-05-1796 met Maria Petronella Switten *Grubbenvorst 15-11-1759 †Well 15-03-1843.

Het echtpaar Peters-Switten kocht in de Franse tijd “De Groote Waaij” in Well, een Frankische boerenhoeve die al in 1599 genoemd wordt. Deze boerderij / brouwerij / herberg zou het stamhuis blijven van de familie Peters tot ca.1900.

Rosalia Gertruida Huberta Rosalie Derckx *Arcen op 09-02-1872 Houthem 07-09-1961

Dochter van Gerardus Joannes Derckx (burgemeester) *Arcen 22-11-1838 Gehuwd op 12-08-1864 met Carolina Gertruid Hubertina Holten *Kessel 21-02-1841 †Arcen 11-10-1875

Kleindochter van Joannes Derckx en Henrica Schreven

Kleindochter van Jacobus Holten en Maria Josephina van Eijndt

 Huwelijksakte gemeente Venray op 11-08-1823 van Lodewijk Truijen - Johanna Maria v.d. Pasch, de opa en oma van Gérard​ Peters.

Links staat het geboortehuis van Gerard Peters, het huidige adres is Grotestraat 36.

Vader Antoon was koopman, ambtenaar van de Burgerlijke Stand en wethouder van de gemeente Bergen.

Maria Huberta Johanna- Marie Peters. *Well 18-02-1873 †Well 07-02-1961. Zij was een zus van Gérard en getrouwd met slager Theodorus Wilhelmus Koppers (Schacks Thei) *Well 24-04-1862 †Well 14-12-1937.

De jongste zus van Gerard was Johanna Maria Gertrudis - Hanneke Peters. Well 27-11-1874 †Boxmeer 14-01-1940. Ze was getrouwd met molenaar Gerardus Theodorus Hubertus Braem *Arcen 24-07-1868 †Boxmeer 13-08-1942.

De familie Peters was in Well een gegoede familie die, zoals in dergelijke gezinnen gebruikelijk was, priesters, wethouders, molenaars en rentmeesters voortbracht.
Helena Huberta was de dochter van Lodewijk Truijen (1796-1876). Hij was molenaar en pachtte de Wellse molen in 1823 van baron De Liedel en zou dat ruim 25 jaar blijven doen.
Later verhuisde Truijen naar de Grotestraat 36, waar hij het beroep van koopman in granen uitoefende. 
Gérards ouders gingen in de woning van Truijen aan de Grotestraat wonen. Daar groeide kleine Sraar (zoals hij genoemd werd) op, samen met zijn twee zusjes Marie en Hanneke. Hanneke bleef na haar huwelijk in 1901 in het ouderlijk huis wonen.

Gérard ging in september 1886 op 14-jarige leeftijd naar “Les Frères des Ecoles Chrétiennes de Saint Jean-Baptiste de la Salle” in Carlsbourg, België. Hij was daar in een internaat van het Collège Saint-Joseph, een “Ecole agricole”, een agrarische school.
Daarna leerde hij het vak van rentmeester bij zijn oom Antoon Truijen (1830-1910), de voorlaatste rentmeester van Kasteel Well.

1895. Vier gezworen kameraden uit de Grotestraat: v.l.n.r. Frans Achten (bakker) - Herman Koppers (brouwer) - Gérard Peters (aankomend rentmeester) en Piet Kessels (koopman).

Uit de krant van 07-09-1899

Personeel van kasteel Well rond 1900. Links staat rentmeester Gérard Peters.

Gérard was al in 1895 assistent-rentmeester.
Antoon Truyen gaf in 1899 als gevolmachtigde van kasteelheer baron von Schloissnigg opdracht tot de bouw van een rentmeesters woning op de hoek Kasteellaan-Hoenderstraat (nu adres: Hoenderstraat 2), waar Peters ging wonen nadat hij in augustus van dat jaar in het huwelijk trad met de Arcense burgemeestersdochter Rosalie Derckx. Lang zou Peters geen rentmeester meer blijven omdat baron von Schloissnigg door grote geldzorgen in Wenen het kasteel Well wilde verkopen. Op 22-02-1905 werd het aangekocht door een consortium van vermogende heren uit de omgeving, die zich de Maatschappij Well noemden.

Het echtpaar kreeg twee kinderen: (Leonard Antoon Hubert) Leo *Well 08-07-1900 en (Caroline Helena Josephina Leontine) Carla *Well 03-03-1902.

Uit de krant van 09-08-1899

Uit de krant van 12-03-1904

1904. De nieuwe burgemeester van de gemeente Bergen.

Uit de krant van 21-04-1904

Uit de krant van 21-04-1904

Uit de krant van 23-04-1904.

Uit de krant van 26-04-1904.

Uit de krant van 30-04-1904

De intocht van burgemeester Gerard Peters.

Dit huis had baron von Schloissnigg in 1900 speciaal voor zijn nieuwe rentmeester Gérard Peters laten bouwen en was dus oorspronkelijk de rentmeesterswoning van het kasteel.

Uit de krant van 03-05-1904

Familiefoto met v.l.n.r. Rosalie Peters-Derckx - Leo - Carla en Gérard Peters in hun woning in de Hoenderstraat.

Toen de inboedel van het kasteel in mei 1905 onder de hamer kwam was Gérard het jaar daarvóór op 2 mei 1904 benoemd tot burgemeester van de gemeente Bergen. De rentmeesterswoning in de Hoenderstraat werd nu burgemeesterswoning.

Zoon Leo *1900 was gouverneur van de Nederlandse Antillen van 1948 tot 1951 en minister voor Uniezaken en Overzeese Rijksdelen in 1951 en 1952.
Daarna was hij burgemeester van Bergen op Zoom tot 1965. Hij genoot zijn opleiding aan het gymnasium Rolduc en de landbouwhogeschool Wageningen. Ook Leo had net als zijn vader een grote interesse in de geschiedenis van Well en zijn kasteel. Zie ook deze pagina over Leo Peters.

Katholiek zijn stond ook bij Gérard Peters hoog in het vaandel.

Maar wel heel bijzonder is als je op privé audiëntie bij Z.H. de Paus van Rome wordt ontvangen.

Burgemeester Peters ging op bezoek in Rome samen met zijn zwager Henri Derckx, die professor aan Rolduc was. Ook een redacteur ging met zijn broer mee en deed verslag in dagblad de Tijd.

Uit de krant van 02-11-1905

Uit de krant van 19-05-1906.

Uit de krant van 07-12-1907.

In 1908 riep burgemeester Peters op om in Well een plaatselijke 'Maasvereeniging' op te richten. Deze vereniging stelde zich tot doel: a. de bevaarbaarmaking van de rivier de Maas te bevorderen; b. het gevaar van overstrooming en andere nadeel en, aan den huldigen toestand der Maas verbonden, zooveel mogelijk weg te nemen. Ze tracht dit doel te bereiken o.m. door: het houden van openbare vergaderingen ter bespreking en bestudeering der  Maaskwestie en door bij de bevoegde machten aan te dringen op bevaarbaarmaking der Maas.

Uit de krant van 25-02-1909. De vader van Gerard Peters is overleden.

Hoog water in 1910. De woning van het gezin Peters, gezien vanuit de achtertuinen in de Grotestraat.

Rechts staan burgemeester Gerard Peters, zijn vrouw Rosalie en zoon Leo. Ze hebben op 10 september 1910 bezoek uit Arcen.  Achteraan staat de vader van Rosalie, Gerardus Derckx, die van 1866 tot 1918 burgemeester was van de gemeente Arcen & Velden. Hij trouwde na het overlijden van zijn eerste vrouw met haar zus: Maria Lucia Petronella Holten (geheel links). De andere dames zijn waarschijnlijk halfzussen van Rosalie met de twee jongens.

Rosalie was de jongste van vier kinderen toen haar moeder Carolina Derckx - Holten stierf met de geboorte van haar vijfde kind op 11-10-1873. 

Uit de krant van 21-06-1913. Regelmatig stond er een ingezonden stuk in de krant van Gerard Peters. 

Venloosche courant 29-06-1916

Een artikel uit 1916.

Gerard Peters was erg begaan met de lokale landbouw en vooral met de boeren. Enkele jaren, tot mei 1902, had hij zitting in het bestuur van de Coöperatieve Centrale Boerenleenbank te Eindhoven.  In 1911 werd er in Well onder leiding van Gerard Peters, burgemeester van de gemeente Bergen, door een stel vooraanstaande inwoners over een soort geldleningen voor de boeren en sparen in ons dorp vergaderd. Tijdens deze vergadering werd de Boerenleenbank in Well opgericht.

Gerard Peters met onbekende mannen op de trap bij de sacristie van de St. Vituskerk met op de achtergrond het kerkhof. Deze foto was de voorkant van een briefkaart die hij aan zoon Leo schreef die  aan het Gymnasium Rolduc studeerde. 

Het lijkt er op dat de mannen veiligheidslampen bij zich hebben, een z.g. Davylamp, die in de mijnbouw gebruikt werd om de aanwezigheid van gevaarlijke gassen vast te stellen. De man links heeft zo te zien een grondboor in de hand. Niet bekend is bij welke gelegenheid deze foto gemaakt kan zijn. Zouden ze de grafkelder van de adel bezocht hebben?

Uit de krant van 13-10-1917. Kunstmest was in die jaren in opkomst en nog kostbaar voor de landbouwers.

Peters vervulde veel bestuursfuncties. Zo was hij b.v. ook bestuurslid van de Limburgse Gezondheidscommissie. Hij gaf o.a. lezingen over drankmisbruik op het platteland. 

.

Het gezin Peters in september 1917.

In 1918, na 14 jaar burgemeester van Bergen te zijn geweest, werd hij benoemd tot algemeen directeur van "Boeren en Tuinders Onderlinge" en vestigde zich in Den Haag. Landelijk kwam hij op voor de boeren en tuinders, gaf voorlichting en gaf vele lezingen op het gebied van land- en tuinbouw. Ook werd hij benoemd tot Officier in de orde van Oranje Nassau.

Peters bleef altijd zeer geïnteresseerd in de geschiedenis van zijn geboortedorp Well en publiceerde er meerdere artikelen over in o.a. De Maasgouw, het tijdschrift van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap (LGOG).
Het archief van de Heerlijckheid Well en Bergen, dat gelukkig voor het grootste deel buiten de verkoop van het kasteel gehouden werd, was een dankbare bron voor Gerard Peters' stukjes.
Hij schreef o.a. genealogieën van de families die Kasteel Well bewoond hadden, zoals de Pas de Feuquières, Coget, De Liedel, Von Schloissnigg en ook van de schoutenfamilie Bo(e)rmans.

Nichtje Tonny Braem in 1919 op vakantie bij de familie Peters - Derckx aan de Amalia van Solmstraat 101 in Den Haag. Rechts Carla Peters en haar moeder op de achtergrond.

Bij de Maasoverstroming in januari 1920 schreef Gérard Peters dit gedicht:

Aan mijn Well

Mijn dorpje aan de woeste Maas, 
Gedompeld in den vloed,
Waar “Plânkeweg” en “Sinterklaas”
Verdwenen al te spoed.
Waar ik nu geene bloemen pluk,
Doch golven klotsen rond.
Mijn stille dorpje van geluk,
Dat ik nu bij U stond.

Ik zie Uw torenspits van ver
Met water om en om.
En bootjes varen her en der
Begroet met wellekom
Zoo menig huisje mist nu brood
Veel and’re  ook het licht.
Mijn stille dorpje ligt als dood;
O droevig aangezicht.

O vreugde van mijn ouderwoon
En van mijn kindertijd,
In tachtig was het even schoon
En kinder-heerlijkheid.
Gelukkig is het kind toch steeds
In onbezorgde vreugd.
Bij watervloeden wel het meest
In zalige blijde jeugd. 

Mijn stille dorpje zwaar bezocht
Ik zie Uw beeld van ver.
Dat ik nog eens dit schouwen mocht,
Als veertig jaren her.
Nu zend ik uit het polderland
Mijn wens en kindergroet:
Dat spoedig weer het droge land
Herrijz’ uit deze vloed.

’s Gravenhage 1920, 2de zondag na Driekoningen, G. Peters.

Carla op bezoek in Well - 1926.

v.l.n.r. Carla Peters - An Kessels - Carolina Kessels van Dijk - Maria Roncken en Nel Koppers, bij huize Kessels op de Hoenderstraat.

Burgemeester Peters Park

"Met het doel, bij de jeugd liefde aan te kweeken voor Gods schoone natuur met haar heerlijk bosch- en struikgewas en lieflijke zangers", werd door het Staatsboschbeheer op dinsdag 19 April 1927 alhier te Well een z.g. 'Boompjes-plantdag gehouden.Tot medewerking waren aangezocht het onderwijzend personeel met de schoolkinderen en de Harmonie. Ook oud burgemeester Gerard Peters was aanwezig.

In Wellerlooi had deze dag al eerder plaats gevonden in december 1926. Te voet trok men naar het Burgemeester Peters Park. Zo vernoemd naar de oud-Burgemeester Gerard Peters, die vroeger de bebossing van de heidevelden in deze gemeente krachtdadig aanpakte

Boomplantdag 1927 in het Knikkerdorp.

Bij de Harmonie rechtsachter: Tinus Stevens (16jr.) - Richard Klabbers - Thei ("den Bril") Koppers - Piet Stevens - Lei Vink (met vaandel) en Jan Drissen. 

Verder te herkennen zijn:  Sraar Koppers - Frans Coppers - Wiel Holla - Leo Koppers - Herman Koppers (wethouder) - Handrie Derks - burgemeester Otten - voormalig burgemeester Gerard Peters - Gert ("de lange Kreb") Krebbers - Piet Krebbers - "Moet" Klabbers - Stien Kessels-van Dijk -  Meester Piet Arts - Meester Schreurs en echtgenote en pastoor Esser

13-04-1929. Oud burgemeester van gemeente Bergen Gerard Peters zittend 2e van links. Hij bezocht het gemeentehuis om namens de schenkers een bijzonder glas in lood raam aan te bieden aan burgemeester Otten en het gemeentebestuur.

Zie deze pagina over het aanbieden van het raam

Zomer 1931. v.l.n.r. Lien Kessels (zus van Piet) - Carolina en Piet Kessels-van Dijk - Gerard Peters - Loraine (echtgenote van zoon Jack Kessels) - zoon Herman Kessels en zijn zus An.

Geregeld bracht Gerard Peters een bezoek aan familie en vrienden in Well. Hier is hij op bezoek bij zijn jeugdvriend Piet Kessels die de woning van Gerard Peters had gekocht bij zijn vertrek in september 1918 naar Den Haag.

Februari 1932. Bidprentje van (schoon)vader Derckx

Carla Peters, terug bij haar gebootehuis en An Kessels, die er destijds woonde.

Dochter Carla (1902 -1973) trouwde op 25-04-1934 met Mr. Dr. Aloijs Joan Josef Marie Mes (1899-1974), burgemeester van Heinekenszand, lid van de Tweede Kamer en Gedeputeerde Staten van Zeeland.

De trouwakte van Carla en Aloijs.

Beroep vader van de bruid: Directeur eener bedrijfsvereeniging.

Uit de krant van 27-07-1936.

Gerard Peters bezoekt de bebossing in de gemeente Bergen en het naar hem genoemde burgemeester Peters Park in Wellerlooi. Samen met zijn zoon landbouwingenieur Leo, die destijds de particulire secretaris was van minister Laurentius Deckers van Landbouw en Visserij.

Uit de krant van 25-02-1937

Kort voor zijn dood schreef Peters in kladvorm een nooit uitgegeven “Kroniek der Heerlijkheid Well in het Overkwartier van Gelderland”.
Pastoor Theo Driessen heeft van deze chronologische opsomming van de geschiedenis van de Heerlijckheid dankbaar gebruik kunnen maken bij het schrijven van sommige hoofdstukken uit zijn boek “ Well en Wee van een kasteeldorp in Noord-Limburg”.

1937. De Amalia van Solmsstraat in Den Haag waar het gezin Peters - Derckx eerst woonde. Later verhuisden ze naar Agnesstraat 9.

In 's-Gravenhage bleef Peters stukjes schrijven over zijn geboortedorp en behalve dat zijn kleindochter Rosemarie vertelde dat hij heimwee had naar Well, blijkt dat ook uit een passage uit zijn dagboek van 30 september 1928:
“Ik laat vandaag nog eens de volle romantiek van mijn leven te Well in gedachten de revue passeeren. Het is bijna een roman. Vandaag is het tien jaren geleden dat wij Well hebben verlaten! Ik kan mijn geboortedorpje maar niet vergeten en zou er zoo graag nog terugkeeren om er te......sterven!”

Het mocht niet zo zijn. Hij overleed 8 juli 1940 te 's-Gravenhage aan leverkanker en werd op zijn uitdrukkelijke wens na een plechtige uitvaartdienst op 14-07-1940 in zijn geliefde geboortedorp begraven. Zijn graf lag naast de sacristie, dicht bij de laatste adelijke familie die hij nog gediend had: de familie von Schloissnigg uit Wenen.
 

Het gehavende graf van Gerard Peters kort na de Tweede Wereldoorlog.

Later bleek dit graf tot groot verdriet van zijn kleindochter Rosemarie Hulshof-Peters ineens geruimd te zijn.

Dochter Carla is overleden op 06-05-1973.

Zoon Leo is overleden.

LEES OOK: geschreven door Gerard Peters

* Franschen in de Heerlijkheid Well

* Sinter Berber  (St.Barbarakapel)

* Wellse molen documenten

* In memoriam.  Het Wellsche Mehr.

* Piëteitvolle herinneringen.

* Koning Willem II bezoekt Well 

* Vief Lamprör!

* De Wellsche Hut en Jan den Duvel