Lage waterstand Maas Well juli 1969

Baileybrug Well juli 1969.

DROOGGELEGD VOOR INSPECTIE

MAAS TREKPLEISTER VOOR KIJKLUSTIGEN.

28-07-1969

Rijkswaterstaat voert deze week een opmerkelijk en omvangrijk werk uit. Voor het eerst sinds de kanalisatie van de Maas, precies veertig jaar geleden, moet deze vaarweg, althans tussen Roermond en Lith, aan een grondige inspectie worden onderworpen. Om meer dan een reden is dit hard nodig. Onderdelen van kunstwerken zijn vanwege opgetreden slijtages onbetrouwbaar geworden. De rivier moet opnieuw in kaart worden gebracht, waarbij de KLM en de landmeetkundige dienst assistentie zullen verlenen en voorts dienen de oevers gecontroleerd te worden. Deze revisie van de Maas over een afstand van 115 kilometer, is alleen dan goed uitvoerbaar, wanneer het water zijn geringste peil zal hebben bereikt. Daarom is de operatie Maas zaterdagmorgen ingezet met het sluiten van de sluizen te Heumen en Lith en het strijken van de stuwen te Belfeld. Sambeek. Grave en Lith. Het strijken van de stuwen lokte tijdens het weekeinde heel wat kijklustigen naar de Maas. Zij wilden de vrij unieke metamorfose van de anders zo imposante „statig zeewaarts stromende" rivier tot een onbetekenend beekje, niet missen, maar zij kwamen bedrogen uit. Het strijken behoort namelijk geleidelijk te gebeuren. Bij de lage afvoer van Maaswater, naar schatting slechts 50 kubieke meter per seconde als gevolg van de hitte en de daarmee gepaard gaande geringe aanvoer van regenwater, kon het strijken van de stuwen royaler gebeuren dan anders, maar toch niet sneller dan 10 cm per uur.

De laagste waterstand is daarom niet eerder dan vandaag te zien. Zodra dit het geval is. kan de grootscheepse inspectie van veerstompen, sluisdeuren, bruggen en stuwdorpels beginnen, plus de noodzakelijke herstelwerkzaamheden. Ruim 120 personeelsleden van Rijkswaterstaat en werknemers van aannemersbedrijven zijn hierbij betrokken. Voor deze laatste categorie is de bouwvakantie naar een latere datum verschaven. Deze vakantie heeft intussen de tijdsduur van de Maas-inspectie bepaald aangezien in die periode de scheepvaart op de Maas betrekkelijk gering is. Naast de bij het herstel van kunstwerken betrokken personeelsleden nemen nog anderen aan deze operatie deel. Functionarissen van de KLM en van de landmeetkundige dienst, die vanuit de lucht de Maas zullen bestuderen om de rivier en het oeververloop opnieuw in kaart te brengen. Een belangrijke groep medewerkers levert de mijnopruimingsdienst. Deze instantie wacht druk werk, daar Rijkswaterstaat er zeker van is. dat op de bodem van de Maas nog heel wat munitie uit de laatste wereldoorlog is achtergebleven.

Inspectie. Dit vermoeden werd reeds meteen zaterdag en zondag bevestigd, toen bij het Limburgse Kessel, Arcen, Tegelen en Neer granaten en enkele lichte vliegtuigbommen werden aangetroffen. Bij de Rijkswaterstaat in Nijmegen kwam een melding binden, dat op een andere plek in de Maas nog een twaalftal landmijnen aanwezig is. Het opruimen van munitie is nog een bijkomstige reden, waarom de inspectie van de Maas een nuttige onderneming is. De Rijkswaterstaat rekent op de medewerking van het publiek om munitievondsten meteen te melden; de politie voegt hier de waarschuwing aan toe: dat kijklustigen geen waagstukken moeten ondernemen door zelf projectielen te demonteren. In Venlo Wrt een opengebroken brandkast uit de Maas opgehaald. Tussen Roermond en Lith Is tot I augustus, eventueel nog enkele dagen later, geen scheepvaartverkeer mogelijk. De schepen kunnen niet langs de Maasoevers gemeerd blijven liggen, maar moeten diepere Maaskommen (grindmeren) of havens opzoeken. Om deze ligplaatsen op- behoorlijk waterpeil te houden zijn hier en daar tijdelijke dijken aangelegd. Het wegverkeer ondervindt eveneens ongemak van de werkzaamheden aan en op d* Maas. daar de meeste veren uit de vaart zullen gaan. Zaterdag en zondag konden nog praktisch alle veren hut diensten blijven verlenen, maar wanneer de Maas haar laagste stand heeft bereikt zal dit niet meer mogelijk rijn. Tussen Roermond en Lith zijn dertien veren in de vaart. Het gemotoriseerd verkeer doet er goed aan om de vaste oeververbinding te benutten, de Maasbruggen te Roermond, Venlo, Well. Gennep en Grave.

Ongemakken. Om de stremming van het scheepvaartverkeer tot een minimum te beperken zijn maatregelen getroffen om ook buiten de normale uren schutten mogelijk te maken op de kanalen de Zuid-Willemsvaart, het Wilhelminakanaal en het kanaal van Wessem naar Nederweert. Bovendien zijn de schippers tijdig gewaarschuwd, zodat bijvoorbeeld grindtransporten vanuit Stein naar Duitsland, welke normaal via Noord-Limburg gaan. thans via een omweg langs het Belgische Albertkanaal kunnen worden uitgevoerd. Schippers noch exploitanten van veerdiensten kunnen schade claimen. De revisie van de Maas. aldus Rijkswaterstaat. geschiedt tenslotte ook en vooral in hun belang en in dat van de eigenaars van gronden langs de Maas, die schade ondervinden van de afkalving van de rivieroevers. Zij worden niet alleen brokken land aan de Maas kwijt, maar moeten bovendien nog belasting betalen voor gronden, die verloren zijn gegaan. Met een nieuwe oevervaststelling en de aanleg van verdedigingswerken tegen erosie zijn zij zeer gebaat. De schippers trouwens ook. daar de afkalving van de oevers bij de bepaling van de vaargeul misleidend kan werken. Gelegenheidshengelaars die van d» lage waterstand denken te kunnen, profiteren om vissen te verschalken maken, volgens de Rijkswaterstaat, weinig kans, daar er voor de vissen genoeg water in de Maas overblijft om aan de grijpgrage handen van het oeverpubliek te kunnen ontkomen. Met de werkzaamheden aan stuwen, sluizen en bruggen hoopt Rijkswaterstaat zaterdag zover gevorderd te zijn, dat op die dag met het zetten van de stuwen begonnen kon worden. Bij geringe watertoevoer kan het enkele dagen duren voor de Maat de voor de scheepvaart gewenste stand heeft bereikt. Het verschil in waterstanden tijdens en na de operatie Maas bedraagt enkele meters. Op sommige plaatsen drie à vier. De bewoners van het stroomgebied van de Maas zullen deze verschillen maar zelden kunnen waarnemen. Vandaar de begrijpelijke belangstelling voor deze rivierinspectie. De Maas is deze week een toeristische attractie: een interessante bezienswaardigheid. Heus niet alleen voor de inspecteurs van Rijkswaterstaat.

De pont voor vrachtverkeer in juli 1969, met aan de overkant Hoeve 'de Kooy' in Wanssum.

De lage Maas, gezien vanaf het oude kerkhof in de Grotetsraat.

De steiger van Rijkswaterstaat in de Grotestraat.

De krib bij de Bleek. Aan de overkant Hoeve 'de Kooy' in Wanssum.

Bij de Bleek.

Bij de Loswal.

Op de oostelijke Maasoever werden van Belfeld tot Ottersum 15 brisantgranaten gevonden. De zwaarste woog 45 kilo. Aan de westelijke Maasoever van Belfeld tot Well bestond de buit eveneens uit tientallen brisant-, mortier-, hand- en geweergranaten. Onder Geijsteren stiet men op 17 zeer gevaarlijke S-mijnen.