Overstroming januari - februari 1995
Opnieuw moesten veel Wellenaren huis en haard verlaten. Op last van burgemeester Dick Klaverdijk moest er verplicht geëvacueerd worden, vanwege het onvoorspelbare en onberekenbare gedrag van de Maas. Ze gedroeg zich anders dan in december 1993 en de situatie was ernstiger dan dertien maanden eerder. De burgemeester: "Ik aanvaard geen enkele verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de mensen die toch blijven". De verwachting was dat de Maas deze keer ca. 20 cm hoger zou worden dan in dec.1993. Ze werd in Well inderdaad ruim 10 cm. hoger.
Eind januari 1995 ging het weer mis in Limburg.
Dertien maanden na kerst 1993 liet de Maas opnieuw haar tanden zien. Deze keer samen met de Rijn en de Waal.
Aanleiding was opnieuw zware regenval. Deze keer in combinatie met smeltende sneeuw. De Rijn in Duitsland en de Maas in Frankrijk hebben recordhoge waterstanden bereikt. De autoriteiten in die landen spreken van 'de overstroming van de eeuw.' Al dat water stroomde naar Nederland. De Rijn kwam bij Keulen een centimeter hoger te staan dan in 1926, toen de hoge waterstand in het Nederlandse rivierengebied tot overstromingen leidde. De Maas haalde bij het Noordfranse Charleville-Mézières een stand die 28 centimeter hoger was dan het vorige record, gemeten in 1993. Duizenden mensen die langs de Maas in het zuiden van het land wonen, zijn opnieuw door het water uit hun huizen verdreven en er waren veel wegen en spoorlijnen geblokkeerd.
De bewoners van Well waren beter voorbereid dan in 1993. De hulpverlening was over het algemeen sneller en professioneler dan 13 maanden eerder, daar had o.a. burgemeester Klaverdijk wel voor gezorgd. Het water kwam ook niet zo snel opzetten dan de vorige keer, dus men kon beter noodvoorzieningen treffen en het meubilair hoog zetten. Voordat men moest evacueren werd op het laatst duidelijk gemaakt dat het water minimaal 20 cm. hoger in huis zou worden dan in 1993. Dit tot schrik van de inwoners, dus de hele huisraad moest nog weer hoger gezet worden. Voor de tweede keer werd Well een spookdorp in het Elsteren en de oude kom. In de week dat de mensen weg waren werden de getroffenen gevraagd om naar de AVRO studio te komen om hun verhaal te vertellen hoe het is om huis en haard te moeten verlaten. Dit was in het programma 'Via Ria' met presentatrice Ria Bremer.
De schade aan de huizen en bedrijven was nog groter dan in 1993. Gelukkig werd er een landelijke TV aktie op touw gezet en werd de materiële schade zo goed mogelijk vergoed. Maar de emotionele schade was natuurlijk niet in geld uit te drukken...
Bloementeler Piet Huibers uit de Nicolaasstraat krijgt op 28 januari 1995 bezoek van minister-president Wim Kok, gouveneur Van Voorst tot Voorst en burgemeester Klaverdijk.
Bericht in de pers 29-01-1995: Gedupeerden van de wateroverlast in Limburg en andere provincies zullen door het rijk grotendeels schadeloos worden gesteld. Voorwaarde is wel dat de getroffenen zelf alles hebben gedaan om schade te voorkomen. Premier Wim Kok zei dit gisteren na afloop van de ministerraad. Hij noemde het tragisch' dat de bewoners dertien maanden na de vorige overstroming weer met overlast en ellende worden geconfronteerd.
25 jaar later: Oud Directeur Ger Smits in het Hoogwaterjounaal van 24-01-2020
Hay Eickmans, Elsteren 16-02-1995.
Nog één keer een meter Maaswater over de kropjes sla en het veertig jaar oude familiebedrijf Eickmans is kapot. Dat laat de Limburgse tuinder Hay niet gebeuren. Hij gaat op eigen kosten een dijk om zijn hectare kassen leggen. Nu liggen zeventigduizend slappe kroppen sla, besmeurd met rivierslib, in en om de gehavende kas. Elke krop zou goed zijn geweest voor een opbrengst van zeventig cent.
"Elke dag zie ik dezelfde kroppen als wij hebben in de winkel, voor twee gulden. Wat een ellende," zucht Hays moeder. Plankjes voor de deur van haar woonhuis hebben de rivier niet tegengehouden. Zij is vertrokken toen het water kwam. Het zou tien dagen blijven staan.
In nieuwe dijken of bredere rivierbeddingen gelooft Hays moeder niet meer. "Al jaren belooft de overheid ons bescherming." Hay wacht tot de taxateur klaar is met de voorlopige inventarisatie. Dan kan hij de laag plastic met vervuilde grond en verpeste sla erop opruimen. ' Zestigduizend verpieterde perkplantjes, die gisteren volgroeid hadden kunnen worden verkocht, wacht hetzelfde lot. Alleen tienduizend geraniums heeft hij kunnen redden.
De buiten haar oevers getreden Maas, die zo'n vijfhonderd meter van de kassen ligt, heeft ook 370 vierkante meter glas weggeslagen. De totale schade is ongeveer 2,5 ton, schat taxateur J. Nijssen. Hij is een van de veertig experts die sinds maandag in opdracht van de Land- en Tuinbouworganisatie LTO de ruim 3600 door de wateroverlast gedupeerde bedrijven in Limburg, Gelderland, Noord-Brabant en Zuid-Holland bezoeken.
"Het is nog erger dan met de overstroming van 1993, want nu loop ik achter met de productie. Destijds was het nog vroeg in het seizoen," zegt Hay. Misschien kan hij net op tijd zeshonderdduizend petunia's groot krijgen, maar de markt voor vroege voorjaarsbloeiers heeft hij gemist. Of die teeltschade wordt vergoed, is nog niet duidelijk. Volgens taxateur P. van Oorschot kan de regering teeltschade als omzetschade definiëren. Dat wordt echter niet gecompenseerd. Van Oorschot: "Het is gemakkelijk voor de overheid te beloven royaal te compenseren en daarop de schade zo krap mogelijk te omschrijven." Een boerenbedrijf ondervindt op de lange termijn verstrekkende gevolgen van het afbreken van de cyclus, zegt de LTO. Hoeveel schade de agrarische sector heeft geleden durfde voorzitter Doornbos gisteren nog niet te zeggen. "Maar het is zeker een veelvoud van de schade van twintig miljoen gulden die land- en tuinbouwbedrijven irt Limburg in december 1993 opliepen." De LTO vindt dat de overheid honderd procent verantwoordelijk is voor de wateroverlast, en daarom alle geleden schade aan de boeren moet vergoeden. Het kabinet blijft echter zeer terughoudend. Vooralsnog ziet de regering geen reden de beloofde schaderegeling uit te breiden. De Tweede Kamer deed tevergeefs enkele pogingen de regeling uit te breiden, maar legde zich uiteindelijk bij het regeringsvoorstel neer. Volgens minister Zalm van financiën heeft de overheid vijftig miljoen gulden uitgetrokken voor storting in het rampenfonds. Uit dat bedrag zullen de evacuatiekosten van vijdfhonderd gulden per gezin moeten komen. Zalm verwacht dat er zeker tien miljoen gulden overblijft. Dat geld kan gebruikt worden om de schaderegeling voor de particulieren te versoepelen. Bij voorbeeld door het verlagen van het eigen risico van tweeduizend gulden voor geleden schade. Boeren en tuinders krijgen, behalve water- en evacuatieschade, ook de zogenoemde teeltplanschade vergoed. Dat betekent dat bij voorbeeld champignontelers hun oogst krijgen vergoed.
Na de overstroming in 1995 werden kades gebouwd. Ter herinnering werd er door Buurtvereniging Well-Kom een plaquette ingemetseld ter hoogte van het open waterfront nabij café het Veerhuis, later restaurant 'Brienen aan de Maas' met daarop de tekst die iedere Wellenaar uit het hart is gegrepen:
Actueel
Archief Well presenteert foto's met live commentaar op donderdag 28 november
THEMA: Wellse vrouwen, uit het oog maar niet uit het hart.
Archief Well presenteert foto's met live commentaar op donderdag 24 oktober
THEMA: WELLSE WINKELIERS EN ONDERNEMERS van A-Z (slot - deel 6)